Nie istnieje jeszcze jedno remedium na reumatoidalne zapalenie stawów, jednak badania kliniczne wskazują, że remisja objawów jest bardziej prawdopodobna, gdy leczenie rozpoczyna się wcześnie. Najczęściej terapie wykorzystują stosowanie medykamentów znanych jako leki przeciwreumatyczne modyfikujące przebieg choroby, zabiegi chirurgiczne i fizjoterapię.

Leki stosowane przy reumatyzmie

Rodzaje leków zalecanych przez lekarza będą zależeć od nasilenia objawów i czasu trwania reumatoidalnego zapalenia stawów. Do najczęściej wykorzystywanych zalicza się:

Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ)

Mogą łagodzić ból i zmniejszać stan zapalny. NLPZ dostępne bez recepty obejmują ibuprofen i naproksen sodu. Silniejsze NLPZ są dostępne wyłącznie na receptę. Skutki uboczne mogą obejmować podrażnienie żołądka, problemy z sercem i uszkodzenie nerek.

Steroidy, leki kortykosteroidowe

Zmniejszają stan zapalny i ból oraz spowalniają uszkodzenie stawów. Skutki uboczne mogą obejmować ścieńczenie kości, przyrost masy ciała i cukrzycę. Lekarze często przepisują kortykosteroidy, aby szybko złagodzić objawy, a następnie stopniowo zmniejszają dawkę.

Konwencjonalne leki modyfikujące przebieg choroby (DMARD)

Leki te mogą spowolnić postęp reumatoidalnego zapalenia stawów i chronić je oraz inne tkanki przed trwałym uszkodzeniem. Typowe DMARD obejmują metotreksat, leflunomid, hydroksychlorochinę i sulfasalazynę. Skutki uboczne są różne – od łagodnych, jak suchość w ustach, po bardzo niebezpieczne, jak uszkodzenie wątroby i ciężkie infekcje płuc.

Biologiczne DMARD

Znane również jako modyfikatory odpowiedzi biologicznej, ta nowsza klasa DMARD, która obejmuje:

• abatacept,
• adalimumab,
• anakinra,
• certolizumab,
• etanercept,
• golimumab,
• infliksymab,
• rituximab,
• sarilumab,
• tocilizumab.

Ta grupa leków zwiększa ryzyko infekcji.

Syntetyczne DMARD

Baricitinib, tofacitinib i upadacitinib mogą być stosowane, jeśli konwencjonalne DMARD i leki biologiczne nie są skuteczne. Wyższe dawki tofacytynibu mogą zwiększać ryzyko powstania zakrzepów krwi w płucach.

Reumatyzm a fizjoterapia

Lekarz na początku leczenia reumatyzmu może skierować do fizjoterapeuty lub terapeuty zajęciowego, który jest w stanie nauczyć ćwiczeń, pozwalających zachować elastyczność stawów. Terapeuta może również zasugerować nowe sposoby wykonywania codziennych zadań, które będą łagodniejsze dla stawów.

Dodatkowo fizjoterapeuta może polecić proste urządzenia, dzięki którym unika się obciążania bolących stawów, jak np. nóż kuchenny wyposażony w uchwyt na rękę pomagający chronić stawy palców i nadgarstków. Istnieją też inne gadżety, takie jak haczyki na guziki, które mogą ułatwić ubieranie się lub specjalne nakładki na schody, które ograniczają ryzyko upadku.

Zabiegi chirurgiczne przy reumatyzmie

Jeśli leki nie zapobiegają lub nie spowalniają uszkodzenia stawów, lekarz rozważy operację naprawy uszkodzonych tkanek. Zabieg może pomóc w przywróceniu zdolności do używania stawu, jak również zmniejszyć ból i poprawić funkcjonowanie.

Operacja reumatoidalnego zapalenia stawów może obejmować:

• synowektomię – operację usunięcia zapalnej wyściółki stawu (maziówki), co może pomóc zmniejszyć ból i poprawić elastyczność stawu;
• naprawę ścięgien – reumatyzm powoduje rozluźnienie lub zerwanie ścięgien wokół stawu;
• chirurgiczne zespolenie stawu – może być zalecane w celu ustabilizowania lub wyrównania stawu oraz w celu złagodzenia bólu;
• całkowitą wymianę stawu – podczas operacji wymiany stawu chirurg usuwa uszkodzone części i wstawia protezę wykonaną z metalu i tworzywa sztucznego.