Astma to przewlekła choroba płuc, która powoduje zwężenie oraz obrzęk dróg oddechowych i wytwarzanie dodatkowego śluzu. Jej najczęstszymi objawami jest duszność, świszczący oddech lub napady kaszlu. Astma może dotyczyć ludzi w każdym wieku i ma duży wpływ na normalne funkcjonowanie, a w niektórych przypadkach wywołuje zagrażające życiu ataki. Jak ją rozpoznać i kontrolować?
Najpowszechniejsze objawy astmy
Astma występuje w wielu formach i nie każdy, kto na nią choruje, ma dokładnie takie same objawy. Dodatkowo mogą być one różne w określonych porach roku, a nawet w ciągu jednego dnia. Warto też zwrócić uwagę na fakt, że dzieci przechodzą ją inaczej niż dorośli, a także natężenie objawów bywa łagodne lub ciężkie. Przeważnie jednak dotyczą one takich stanów, jak:
- duszność;
- uczucie ucisku lub bólu w klatce piersiowej;
- kaszel;
- świst lub świszczący oddech podczas wydechu;
- trudności z oddychaniem;
- napady kaszlu, które nasilają się w przypadku przeziębienia;
- wybudzanie lub bezsenność z powodu duszności, kaszlu lub świszczącego oddechu.
Rodzaje astmy
W przeciwieństwie do typowych schorzeń, nie ma jednej formy astmy – wpływa ona na chorych na różne sposoby i może być wyzwalana przez inne czynniki. Wraz z rozwojem wiedzy i zrozumienia na przestrzeni lat eksperci medyczni zidentyfikowali główne typy tej choroby:
- Astma alergiczna
Astma alergiczna lub atopowa to rodzaj choroby wywoływanej przez alergeny, takie jak pyłki, roztocza, sierść zwierząt domowych lub pióra.
- Astma zawodowa
Często wiąże się z astmą alergiczną i może być wywołana przez narażenie na opary, chemikalia, kurz lub inne czynniki wyzwalające, z którymi ma się kontakt w trakcie pracy.
- Astma sezonowa
Występuje tylko w określonych porach roku. Objawy mogą zaostrzyć się wiosną i latem, gdy poziom pyłków jest wysoki.
- Astma niealergiczna
Ten typ często rozwija się w wieku dorosłym i nie ma związku z wyzwalaczami – odpowiedzialny za nią jest spadek funkcji układu oddechowego.
- Astma wysiłkowa
Może być wywołana wysiłkiem fizycznym, a jej objawy często nasilają się zarówno podczas ćwiczeń, jak i po ich zakończeniu.
- Astma dziecięca
Występuje tylko u najmłodszych i jeśli jest odpowiednio leczona, może nie dawać żadnych objawów w wieku dorosłym.
- Ciężka astma
Ryzyko ciężkiej astmy jest wysokie, jeśli objawy utrzymują się pomimo przepisania większych dawek steroidów wziewnych lub innych leków. Jej ataki mogą być groźne dla życia.
Leczenie astmy – kontrolowanie objawów i ataków
Astmy nie da się całkowicie wyleczyć, jednak zniwelowanie oznak i ataków tej choroby jest już jak najbardziej możliwe. Nie wszyscy chorzy mają dokładnie te same objawy i ich nasilenie, dlatego tak ważne są regularne kontrole u pulmonologa, aby dostosowywać leczenie do obecnego stanu.
Najczęściej chorym przypisuje się inhalatory o działaniu doraźnym i zapobiegawczym (steroidowy). Terapię wspiera się tabletkami zmniejszającymi stan zapalny i ćwiczeniami oddechowymi, które mają za zadanie zwiększyć ogólną pojemność, siłę i zdrowie płuc.